Uczmy się od dzieci – życie to zabawa
Życie to zabawa. O tym jak osiągnąć stan nieskończonej ciekawości. Tekst Ewelina Janus – nasz ekspert, socjolog, na podstawie książki André Stern.
Mój czteroletni syn w całkowicie naturalny sposób znajduje mnóstwo powodów do zachwytu. W jego rączkach przypadkowo znaleziony patyk zamienia się w samolot, a sterta gazet służy za parking dla samochodzików. Chodzi, czuje, zauważa. Po prostu na każdym kroku cieszy się z małych, codziennych przygód.
Jak on to robi? Dlaczego ja jako dorosła osoba już nie potrafię zachwycać się życiem z taką łatwością?
André Stern, autor książki „Zabawa. O uczeniu się, emocjach i życiu pełnym entuzjazmu.” nigdy nie chodził do szkoły. Jako syn Arno Sterna, pedagoga i badacza, był wychowywany w poszanowaniu spontanicznych skłonności istoty ludzkiej.
Aktualnie André jest muzykiem, lutnikiem i pisarzem. Jest także szczęśliwym mężem i ojcem. Opowiada o swoim dzieciństwie podczas licznych wystąpień publicznych – link do prelekcji w jęz. ang. podczas TEDx (https://www.youtube.com/watch?v=PCZ0yXbfQ8g).
Co chce nam przekazać?
Według André każde dziecko rodzi się z wrodzoną skłonnością do zachwytu i cieszenia się życiem w każdym jego spektrum. Społeczeństwo jest wielkim kotłem różnorodności, a dzieci uwielbiają obserwować tę różnorodność i być jej częścią.
Nienaturalne jest wtłaczanie dziecka w ustaloną z góry rolę, ograniczanie ścieżek rozwoju czy skazywanie na przebywanie przez długie lata tylko w jednej grupie rówieśniczej…tak jak w edukacji szkolnej.
André nie uczęszczał do placówek wychowawczych, ale nie był samotny. Od dziecka miał możliwość obcowania z różnorodnymi ludźmi pod względem koloru skóry, zawodu, religii. Poznawał ich pracę oraz pasje, a następnie mógł ich naśladować w codziennej zabawie.
Spotykał się również z dziećmi, ale nigdy nie był pod presją rówieśników.
Dzieci są otwarte na świat i chcą poznawać jego różnorodność. To pomaga im wykształcić zdolność empatii wobec siebie samych i drugiego człowieka.
Kiedy dziecko samo wybiera zabawę i angażuje się w nią, szybciej się uczy i rozwija, bo wykonuje ją z pasją.
André doświadczał dzieciństwa przepełnionego nieskończoną ciekawością oraz zachwytem, wypełnionego zabawą, emocjami, nauką i życiem.
Nie chodzi więc o to, żeby mierzyć genialność dzieci za pomocą gotowych szablonów albo akademickich kryteriów. Kluczem jest dostrzeganie i docenianie indywidualności dziecka – wówczas będzie się ono rozwijało. Nie istnieje potrzeba programowania rozwoju.
Jeśli się dzieci zostawi w ich żywiole, zabawie, są bez wyjątku genialne. Dzieci są dysponentami oceanu ludzkiego potencjału.
Jakie porady przekazał nam André w zakresie wychowania naszych dzieci? Nie musimy od razu rezygnować z edukacji szkolnej naszych pociech. Zmiany mogą być mniej radykalne😊 :
- – powinniśmy dać dzieciom jak najwięcej wolności w ich rozwoju
- – wyrażać mniej ironii w stosunku do kreatywnych rozwiązań wdrażanych przez dzieci
- – udostępniać mniej gotowych zabawek, materiałów dostosowanych do wieku dzieci, niech sami wymyślają, kombinują, próbują
- – dawać więcej autentyczności, wspólnoty, uczuciowości, zaufania
A my dorośli? Jakie wnioski możemy wyciągnąć dla nas samych?
Naturalnymi cechami dzieci są zachwyt, zaufanie, otwartość i dociekliwość. A my dorośli musimy się na nowo tego uczyć, bo utraciliśmy te cechy w procesie ograniczającej, wybiórczej socjalizacji.
Nie myślmy schematami. Pozbądźmy się uprzedzeń.
Rozszerzenie horyzontu zachęca nas, byśmy szanowali i doceniali koleje naszego losu, nawet jeśli odchodzą one daleko od wszystkich przyzwyczajeń i nakazów, z którymi wyrośliśmy.
Powinniśmy patrzeć na świat oczami odkrywcy pozbawionymi wszelkich uprzedzeń, czyli tak jak postrzegaliśmy świat będąc jeszcze dziećmi.
Jesteśmy zapraszani, zachęcani i inspirowani, żeby iść przed siebie, samemu kreując swoje życie i świat. Każde dziecko, jak i dorosły są bogaci w sferze, która wzbudza ich zachwyt.
Tekst przygotowany na podstawie książki André Stern, „Zabawa. O uczeniu się, emocjach i życiu pełnym entuzjazmu”.
Autor tekstu: Ewelina Janus – więcej o Ewelinie przeczytasz w Loża Ekspertów.
